امنیت در دنیای دیجیتال امروزی به یک ضرورت انکارناپذیر تبدیل شده است. یکی از فناوری‌های پیشرفته‌ای که برای حفاظت از اطلاعات حساس و افزایش امنیت سیستم‌های کامپیوتری طراحی شده، ماژول امنیتی tpmیاTrusted Platform Module است. این ماژول به ویژه با معرفی ویندوز 11 بیشتر مورد توجه قرار گرفت و بسیاری از کاربران به دنبال اطلاعات بیشتری درباره آن هستند. در این بلاگ، به سوالاتی مانند اینکه آیا کامپیوتر شما از ماژول TPM 2.0 پشتیبانی می‌کند، امکان افزودن آن به سیستم وجود دارد یا خیر و تاثیر آن بر اجرای سیستم‌عامل‌های مختلف مانند ویندوز و لینوکس پاسخ خواهیم داد. اگر شما نیز به دنبال درک بهتر این فناوری و کاربردهای آن هستید، با ما همراه باشید.
ماژول TPMچیست؟
ماژول TPM یک تراشه کوچک امنیتی است که روی مادربرد کامپیوتر تعبیه می‌شود یا به صورت نرم‌افزاری ارائه می‌شود. این ماژول وظیفه دارد اطلاعات حساسی مانند کلیدهای رمزنگاری، گواهینامه‌های دیجیتال و پسوردها را به صورت امن ذخیره کند. TPM را می‌توان به یک قفل امنیتی تشبیه کرد که از دسترسی غیرمجاز به سیستم شما جلوگیری می‌کند. زمانی که کامپیوتر روشن می‌شود، این ماژول یک کد منحصر‌به‌فرد، به نام کلید رمزنگاری، تولید می‌کند. اگر این کد معتبر باشد، سیستم رمزگذاری‌شده شما باز می‌شود و فرآیند بوت آغاز می‌گردد. اما اگر مشکلی در این کد وجود داشته باشد، مثلاً اگر فردی تلاش کرده باشد دیسک را دستکاری کند، سیستم روشن نخواهد شد. این ماژول تنها به بوت شدن سیستم محدود نمی‌شود. بسیاری از برنامه‌ها و سیستم‌های کامپیوتری از ماژول TPM برای انجام وظایف امنیتی پیشرفته‌تر استفاده می‌کنند. مرورگرهایی مانند فایرفاکس و کروم از TPM برای مدیریت گواهی‌های SSL استفاده می‌کنند. همچنین،کلاینت‌های ایمیل مانند Thunderbird و Outlook از این ماژول برای مدیریت پیام‌های رمزگذاری‌شده بهره می‌برند. حتی در دستگاه‌های دیگری مانند چاپگرها و تجهیزات خانه‌های هوشمند نیز از این ماژول برای افزایش امنیت استفاده می‌شود.
انواع ماژول تی پی ام
بر اساس استانداردهای تعریف‌شده توسط Trusted Computing Group (TCG)، ماژول TPM در سه نوع ارائه می‌شود. البته به جز این 3 دسته، یک نوع دیگر TPM مجازی نیز وجود دارد که کاملاً در نرم‌افزار اجرا می‌شود. با این حال، این نوع به دلیل آسیب‌پذیری بالا و مشکلات امنیتی سیستم‌عامل، برای استفاده واقعی توصیه نمی‌شود.
| نوع ماژول | وضعیت |
| TPM داخلی | به صورت یکپارچه داخل پردازنده اصلی قرار دارد |
| TPM فیزیکی | یک تراشه جداگانه روی مادربرد است |
| TPM مبتنی بر فریمور | این نوع به صورت نرم‌افزاری در محیطی ایمن و جداگانه اجرا می‌شود و تقریباً به اندازه تراشه فیزیکی امن است |
آیا کامپیوتر من TPM 2.0 module را دارد؟
ماژول TPM 2.0 یکی از الزامات کلیدی برای نصب ویندوز 11 است، اما آیا سیستم شما از این ماژول پشتیبانی می‌کند؟ پاسخ به این سوال به سال ساخت کامپیوتر شما و مشخصات آن بستگی دارد. اگر کامپیوتر شما بعد از سال 2016 خریداری شده باشد، احتمالاً به TPM 2.0 module مجهز است. این استاندارد از سال 2016 به عنوان یک الزام در بسیاری از مادربردها و لپ‌تاپ‌های جدید گنجانده شده است. با این حال، اگر سیستم شما قدیمی‌تر باشد، ممکن است تنها نسخه قدیمی‌تر TPM 1.2 را داشته باشد که مایکروسافت استفاده از آن را برای ویندوز 11 توصیه نمی‌کند.
حتی ممکن است سیستم شما هیچ ماژول تی پی امی نداشته باشد. برای بررسی اینکه سیستم شما از TPM 2.0 پشتیبانی می‌کند، می‌توانید از تنظیمات ویندوز استفاده کنید. در برخی نسخه‌های ویندوز 10، صفحه‌ای به نام Security Processor در تنظیمات وجود دارد که اطلاعات مربوط به نسخه TPM و وضعیت آن را نمایش می‌دهد. اگر این گزینه در دسترس نیست، می‌توانید به وب‌سایت تولیدکننده دستگاه خود مراجعه کنید. بسیاری از برندهای بزرگ مانند دلجداول راهنمایی ارائه می‌دهند که نشان می‌دهد کدام مدل‌ها از TPM 2.0 پشتیبانی می‌کنند. در ادامه روشی را به شما مهعرفی خواهیم کرد تا اطلاعات tpm module را در دستگاه خود بررسی کنید.
بیشتر بخوانید: آموزش گام به گام نصب ویندوز 11 روی کامپیوتر و لپ‌تاپ
روش اول: بررسی از طریق تنظیمات ویندوز 10
این روش برای کاربران ویندوز 10 بسیار ساده و سریع است. با انجام مراحل زیر، می‌توانید وجود یا عدم وجود ماژول TPM را بررسی کنید:
- به تنظیمات ویندوز (Settings) بروید.
- گزینه System را انتخاب کنید.
- وارد بخش About شوید.
- در ستون سمت راست، در قسمت Related Settings، گزینه BitLocker Settings را انتخاب کنید. ( اگر از نسخه Windows 10 Home استفاده می‌کنید، به جای BitLocker، باید کلیدهای Windows+R را فشار دهید و در کادر باز شده، عبارت tpm.msc را تایپ کنید و روی OK کلیک کنید.)
- در صورتی که در پنجره باز شده، در قسمت Status عبارت "The TPM is ready for use" نوشته شده باشد، به این معنی است که سیستم شما دارای ماژول TPM می‌باشد.
- برای مشاهده جزئیات نسخه و مشخصات TPM، می‌توانید به بخش TPM Manufacturer Information مراجعه کنید.
روش دوم: استفاده از Device Manager
اگر ترجیح می‌دهید از ابزار Device Manager استفاده کنید، این روش می‌تواند به شما کمک کند. این ابزار اطلاعات دقیقی درباره سخت‌افزارهای سیستم ارائه می‌دهد. مراحل زیر را دنبال کنید:
- روی منوی Start کلیک کنید.
- عبارت Device Manager را جستجو کرده و برنامه را باز کنید.
- در لیست سخت‌افزارها، به دنبال گزینه Security Devices بگردید.
- روی Security Devices کلیک کنید. اگر گزینه‌ای با عنوان Trusted Platform Module و نسخه آن (مانند TPM 2.0) نمایش داده شد، یعنی سیستم شما از این ماژول پشتیبانی می‌کند. اگر هیچ زیرشاخه‌ای وجود نداشت، به این معنی است که سیستم شما فاقد ماژول است.
روش سوم: بررسی از طریق تنظیمات UEFI
اگر می‌خواهید اطلاعات دقیق‌تری درباره وجود یا فعال بودن ماژول TPM داشته باشید، باید به تنظیمات UEFI سیستم خود مراجعه کنید. این روش برای فعال یا غیرفعال کردن TPM نیز کاربرد دارد.
- وارد تنظیمات ویندوز (Settings) شوید.
- گزینه Update & Security را انتخاب کنید.
- روی Recovery کلیک کنید.
- در قسمت Advanced Startup، روی Restart now کلیک کنید.
- پس از ری‌استارت، گزینه Troubleshoot را انتخاب کنید.
- سپس وارد بخش Advanced options شوید.
- گزینه UEFI Firmware Settings را انتخاب کنید و روی Restart کلیک کنید.
- اگر سیستم شما قدیمی است و از BIOS استفاده می‌کند، این گزینه ممکن است وجود نداشته باشد.
- پس از ورود به تنظیمات UEFI، وارد بخش Security Settings شوید.
- در این بخش، اگر گزینه‌ای مربوط به TPM وجود داشت، آن را انتخاب کنید و روی Enabled تنظیم کنید. سپس تغییرات را ذخیره کنید و سیستم را ری‌استارت کنید.
آیا می‌توانم یک TPM به رایانه شخصی خود اضافه کنم؟
اگر قصد دارید از ویژگی‌های امنیتی پیشرفته ویندوز 11 بهره‌مند شوید، اما سیستم شما فاقد ماژول TPM 2.0 است، خبر خوب این است که در برخی موارد می‌توانید این ماژول را به سیستم خود اضافه کنید. مادربردهای جدید اغلب دارای پین‌هایی با برچسب TPM هستند که امکان نصب این ماژول را فراهم می‌کنند. البته، اضافه کردن TPM تنها با نصب فیزیکی آن روی مادربرد تمام نمی‌شود. پس از نصب، باید آن را در تنظیمات BIOS فعال کنید تا سیستم‌عامل ویندوز بتواند آن را شناسایی کند. این فرآیند بسته به نوع مادربرد و پردازنده شما متفاوت است، بنابراین بهتر است دستورالعمل‌های تولیدکننده مادربرد خود را دنبال کنید.
اگر مادربرد یا پردازنده سیستم شما به طور کلی از TPM پشتیبانی نمی‌کند، گزینه‌های دیگری نیز وجود دارد. یکی از این گزینه‌ها، استفاده از TPM مبتنی بر فریمور است که به صورت نرم‌افزاری اجرا می‌شود. این راهکار می‌تواند برای برخی سیستم‌ها مفید باشد، اما معمولاً نیاز به آزمون و خطا دارد و ممکن است روی همه سیستم‌ها به خوبی کار نکند. پیش از هر اقدامی، مشخصات سیستم خود را به دقت بررسی کنید تا بتوانید بهترین تصمیم را برای اضافه کردن یا ارتقای ماژول TPM بگیرید. با این کار، مطمئن خواهید شد که سیستم شما برای آینده آماده است.
بیشتر بخوانید: مادربرد چیست؟ آشنایی با قلب سیستم کامپیوتری
آیا ماژول tpm مانع از اجرای لینوکس می‌شود؟
یکی از دغدغه‌های رایج کاربران هنگام استفاده از ماژول تی پی ام، سازگاری آن با سیستم‌عامل‌های متن‌باز مانند لینوکس است. بسیاری از کاربران تصور می‌کنند که فعال بودن این ماژول ممکن است مانعی برای نصب یا اجرای لینوکس ایجاد کند، اما واقعیت متفاوت است. خبر خوب این است که ماژول تی پی امبه طور کلی مانعی برای اجرای لینوکس نیست. در واقع، سازمان TCG، که مسئول تنظیم استانداردهای TPM است، مدت‌هاست که الزامات این ماژول را برای سازگاری با لینوکس تعریف کرده است. به همین دلیل، بیشتر توزیع‌های محبوب لینوکس، مانند Ubuntu، Fedora و Debian، به طور کامل از ماژول TPM پشتیبانی می‌کنند.
آیا ماژول TPM ویژگی‌های ویندوز را محدود می‌کند؟
با معرفی ویندوز 11 و الزام استفاده از ماژول tpm 2.0، سوالاتی درباره آینده این فناوری و تأثیر آن بر تجربه کاربران به وجود آمده است. مایکروسافت نشان داده که ممکن است در به‌روزرسانی‌های آینده ویندوز، وابستگی بیشتری به TPM ایجاد کند و حتی محدودیت‌های بیشتری را اعمال نماید. TPM 2.0 به عنوان یکی از پیش‌نیازهای ویندوز 11، نقش مهمی در ارتقای امنیت سیستم‌ها ایفا می‌کند. اما همان‌طور که در دنیای فناوری معمول است، این پیش‌نیاز ممکن است در آینده تکامل یابد.
جمع بندی
ماژول TPM یکی از فناوری‌های کلیدی برای ارتقای امنیت سیستم‌ها و بهره‌برداری از ویژگی‌های پیشرفته ویندوز 11 است. این ماژول نه تنها در حفظ امنیت اطلاعات، بلکه در فعال‌سازی قابلیت‌هایی مانند رمزگذاری دیسک و ویژگی‌های امنیتی نقش مهمی دارد.
در نهایت، اگر سیستم شما از ماژول تی پی ام پشتیبانی نمی‌کند و قصد ارتقا آن را دارید، همین حالا به فروشگاه uallstock مراجعه کنید. یوآل استوک مجموعه‌ای از بهترین لپ تاپ استوک، کیس استوک، ال این وان استوک و مانیتور استوک را ارائه می‌دهد که بسیاری از آن‌ها به tpm module مجهز هستند. با خرید از یوال استوک، می‌توانید مطمئن باشید که علاوه بر خرید هوشمندانه، سیستمی مطابق با نیازهای روز و الزامات امنیتی دریافت می‌کنید.
دیدگاه خود را بنویسید